Şehri Vatandaşa Geri Veren Bienal

Manifesta Bienali’ni Priştine’ye davet etme fikri, 2018 yılında Belediye Kültür Müdürlüğü’nde doğdu. Genellikle Avrupa’yı ziyaret eden az sayıda Kosova vatandaşı, oraya sergiler için değil, aile ziyaretleri, tıbbi nedenler veya iş görüşmeleri için gittiğinin altını çizen Hoxhaj-Jahaj, “Manifesta bienalini Priştineye davet etme fikri , Avrupa’nın en tecrit edilmiş ülkesinin vatandaşlarına sanatı getirmek amacıyla doğdu” değerlendirmesinde bulundu.

Teuta’ya göre, ilk başlarda Manifesta’nın uygulanmasıyla ilgilenen ekibin çoğu şüpheliydi. Bu şüphelerin tek nedeni Priştine’nin, ‘Viyana’ ve ‘Kiev’ ile doğrudan rekabet halinde olması değil, aynı zamanda bienalin sorunsuz çalışmasını kolaylaştıracak olan mevcut altyapı ile diğer ülkelerden farklı olmasaydı. Ancak Manifesta ekibinin Priştine ziyaretlerinde, bu ziyaretler için ayrı ayrı oluşturulan ekip, konukları ikna etmek için samimyeti en güçlü silahı olarak kullandı. Manifesta’nın kentsel değişimin sesini yükseltmek için çok iyi bir fırsat olarak kullanılması gerektiğini dile getiren Hoxhaj-Jahaj, bu nedenle Manifesta’nın Priştine’ye davet edildiği temanın ‘kamusal alanların nüksü’ olduğunu ifade etti.

Priştine’de son yıllarda pek çok mekanın özelleştirildiği ve alışveriş merkezlerine dönüştürüldüğü, bunun sonucun da vatandaşların yararına olmadığına değinen Hoxhaj-Jahaj, Priştine’nin ihtiyacının daha net anlaşılması için, mimari stüdyolar çözüm önermeye davet edildiğini ve bunların arasında başkentteki kentsel duruma bir çözüm bulmak için tanınmış mimar Carlo Rati‘nin stüdyosunun önerisi en kapsamlı öneri olarak seçildiğini belirtti. Öneri, Priştine’de vatandaşların yararına müdahalelerin yapılabileceği 25 alan olduğunu, ancak tüm tekliflerin her zaman kamusal alan olarak kalmayacağını öngördü.

22 Temmuz’dan itibaren çoğu Kosovalı olmak üzere 102 sanatçı, müdahalenin gerçekleştirileceği 25 mekana davet edildi. Sunumlar sanatçıları tarafından kullanılacak ana mekanlar, Grand Hotel’in yedi katında ve güney kısmında, eski paten pistinde, şimdi Gençlik Sarayı’nda bir otoparkta, diğer birçok kamusal alanda yoğunlaşarak, özellikle eski kiremit fabrikasında, Berlinli disiplinlerarası Raumlabor kolektifinin muazzam bir müdahalesi gerçekleşecek ve Manifestan’nın süreceği yüz gün boyunca bu alanda yaşayacaktır.

Öte yandan, multidisipliner bir merkeze dönüştürülecek olan Hivzi Sylejmani Kütüphanesi, sürdürülebilirliğin sağlandığı önümüzdeki beş yıl için Manifesta’ya verildi.

Dünyanın dört bir yanından gelmesi beklenen 100 bine yakın ziyaretçi, Manifesta’nın sunduğu rehberler tarafından organize edilen ziyaret etme fırsatı bulacak.

Röportaj: Ferdi Limani

© PRIZMA MEDIUM