Prizren’de bu yıl 21.’si düzenlenen DokuFest - Uluslararası Kısa Film ve Belgesel Festivali çerçevesinde film ve belgesel gösterimlerinin yanı sıra çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Bunların arasında hem bu sektörü hem de genel olarak dünyanın nereye doğru gittiğini sorgulayan panel tartışmaları yer alıyor.
Bu tartışma panellerinin ilki ‘Her Gün İsyan – Everyday Rebellion’ 6 Ağustos 2022 tarihinde Prizren’de Shani Efendi’de düzenlendi. İnsanlar her gün bir meydan okumaya karşı bir isyanla cevap vererek hayatta kalmayı başarıyor. Çünkü hayatta kalmanın bir yolu isyan etmek.
Söz konusu meydan okumaların bir kısmı, insanların doğayı hoyratça kullanması ve kaynakları savurganlıkla tüketmesi sonucu ortaya çıktı. Doğanın buna tepkisi, iklim ve ekolojik krizler olarak boy gösterdi. Diğer bir meydan okuma ise doğanın bu şekilde kullanımına zemin hazırlayan ve ekonomi politikalarla bu zemini destekleyen muktedirler tarafından geldi. Dolayısıyla insanlık bir yandan doğanın bozulan düzeni sonucu ortaya çıkan krizleri aşmak, diğer taraftan muktedirlerin tahakkümüne karşı hayatta kalmak için bir direniş pratiği geliştirmek zorunda. Aksi takdirde hem doğa hem de kültür geri döndürülemez bir tahribata uğruyor veya uğramak üzere.
Defne Koryürek’in moderatörlüğünde yürütülen “Her Gün İsyan – Everyday Rebellion” panelinde Ares Shporta, Levon Bağış, Jeton Jagxhiu ve Sevil Baştürk deneyimlerini paylaştı. Panelde iklim krizleriyle yüzleşme ve her türlü meydan okumaya karşı hayatta kalma pratiklerinin nasıl geliştiği üzerine duruldu. Çünkü karşı karşıya kaldığımız meydan okumalara karşı verdiğimiz mücadele hayatta kalmayı da öğretiyor.
Ares Shporta, kolektif hafızada yer alan Lumbardhi Sinemasını yıkımdan kurtarmak için girişilen mücadeleden bahsedip nasıl hayatta kalındığını anlattı. Sevil Baştürk, herkese ait olan kamusal bir alana yapılan müdahale sonucu sıradan insanların nasıl bir tepki verdiğini Gezi örneğinden dile getirdi. Jeton Jagxhiu, kimliğin yemek kültürüyle ilişkili olduğunu belirterek, yemeği de coğrafya ve kültürle ilişkilendirdi. Levon Bağış da bir yandan gastronomi konularına diğer yandan ise bir dilin (Ermenice) kamusal alandan çekilmeye karşı geliştirilen mücadeleye değindi.
Panelde gerek doğa krizleri gerekse politik ve sosyal müdahaleler sonucu değişikliklere ve meydan okumalara karşı verilen mücadelenin sadece bir mücadele olmadığı aynı zamanda hayatta kalmayı da öğrettiği üzerine duruldu.
